Akdeniz Anemisi Hastalığı Taşıyanların Oranı %2,1

Ülkemizde Talasemi Hastalığı ve Akraba Evlilikleri
8 Mayıs Dünya Talasemi Günü nedeniyle, Bakanlık Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nden elde edilen verilere göre, Türkiye ve dünyada önemli bir halk sağlığı sorunu olarak kabul edilen kalıtsal kan hastalıkları arasında talasemi ve orak hücre anemisi önde gelmektedir. Akdeniz çevresindeki ülkelerde sık rastlanan “Akdeniz anemisi” olarak da bilinen hastalığın en ağır hali “beta talasemi” dir. Türkiye’deki “beta talasemi” taşıyıcı sıklığı ortalama yüzde 2.1’dir, ancak bu oran bölgelere göre yüzde 0,6 ile yüzde 13 arasında değişmektedir.
Türkiye’de akraba evlilikleri sıklıkla yapıldığından, genetik geçişli bir hastalık olan talaseminin görülme sıklığı artmaktadır. Bu nedenle, her yıl yüzlerce talasemi hastası bebek dünyaya gelmektedir. Talasemi hastalığı taşıyıcılığı kan testleri aracılığıyla ortaya konulabilir. Bununla birlikte birçok taşıyıcı, çocuk sahibi olana kadar hastalık taşıdığının farkında olmayabilir.
Sağlık Bakanlığı, hastalığı taşıyan kişileri önceden tespit etmek ve çocuk sahibi olmayı planladıklarında genetik danışmanlık hizmeti sunmak amacıyla Türkiye’nin 81 ilinde “Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Tarama Programı”nı uygulamaktadır. Program kapsamında, evlilik öncesi sağlık raporu almak isteyen eş adaylarına danışmanlık hizmeti sunulmakta ve bunun ardından erkek eş adayından kan örneği alınarak tarama testleri yapılmaktadır. Eğer erkek eş adayı hemoglobinopati açısından taşıyıcı veya şüpheli çıkarsa, kadın eşi de tarama testine tabi tutulmaktadır.
Anne ve baba adayının her ikisi de taşıyıcı olduğunda, doğan bebekte talasemi riski yüksektir. Taramalar sayesinde talasemi taşıyıcısı çiftler ise önceden hastalığının farkında olarak, çocuklarına gerekli tıbbi desteği sağlayabilir ve sağlıklı bir bebek sahibi olma şansına sahip olabilirler. Devlet tarafından desteklenen merkezlere yönlendirilen bu çiftler, genetik danışmanlık hizmetinden faydalanabilmekte ve istedikleri takdirde Preimplantasyon Genetik Tanı (PGT) yöntemiyle sağlıklı bir bebek sahibi olabilmektedirler.