BMden Gazze için tarihi karar: Uluslararası istikrar gücü kuruluyor
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, ABD’nin sunduğu ve Gazze Şeridi’nde Uluslararası İstikrar Gücü kurulmasını öngören kararı, önceki gün yapılan oylamada kabul etti.
Karar, ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze’deki savaşı sona erdirmeye yönelik 20 maddelik planı doğrultusunda hazırlandı. Rusya ve Çin’in çekimser kaldığı oylamada diğer 13 ülke lehte oy verdi. Karar, 9 Ekim’de yürürlüğe giren Gazze ateşkesinin sürdürülmesi için Washington’a güçlü bir uluslararası destek sağladı. Kabul edilen karara göre, Uluslararası İstikrar Gücü, Gazze sınırlarının güvenliğini sağlamak, sivilleri korumak, insani yardımı güvence altına almak, Filistin polis güçlerini eğitmek ve en kritik başlık olarak Gazze’nin silahsızlandırılmasını sağlamakla görevlendirilecek.
KURULA TRUMP BAŞKANLIK EDECEK
Karar ayrıca, Gazze’nin yeniden inşasını ve teknokrat bir Filistin hükümetinin oluşturulmasını denetleyecek “Barış Kurulu”nun kurulmasını da içeriyor. Kurula Trump başkanlık edecek, kurulun üyeleri arasında eski İngiltere Başbakanı Tony Blair’in bulunması planlanıyor. İstikrar Gücü ve Barış Kurulu’nun 2027 sonuna kadar görev yapması öngörülüyor. Askeri gücün 2026 başında Gazze’ye konuşlandırılması hedefleniyor. Trump, oylama sonrası yayımladığı mesajda söz konusu kurul üyelerinin ve daha birçok heyecan verici duyurunun önümüzdeki haftalarda açıklanacağını duyurdu.
İSRAİL TEMKİNLE İZLİYOR
ABD’nin, BMGK üyesi ülkeleri plana destek vermeye ikna etmek için yayımladığı ortak bildiride, Trump’ın planının “gelecekte bir Filistin devletine giden yol sunduğu” ifadesine yer verilmesi İsrail’de büyük tepki çekmişti. Netanyahu’nun aşırı sağcı koalisyon ortakları, Filistin devletine kesinlikle karşı olduklarını duyursa da İsrail medyasına göre bu aşamada hükümet sessizliğini koruyor. Kararı, ne onaylıyor ne de kınıyor, sadece ABD’nin hamlesinin başarısız olma ihtimalini bekliyor. Böylece Netanyahu’nun Trump’tan Hamas’a karşı savaşı yeniden başlatmak için yeşil ışık isteyebileceği değerlendiriliyor. Netanyahu’nun ofisinden dün yapılan açıklamada kalan tüm ölen esirlerin “gecikme olmaksızın” teslim alınmasının beklendiği belirtilerek, Trump’ın Gazze planının Gazze’nin silahsızlandırılması ve İsrail ile bölge ülkeleri arasında daha fazla normalleşmeyi sağlayacağı aktarıldı.
FİLİSTİN’DEN FARKLI TEPKİLER
Oylama sonucunu memnuniyetle karşıladığını açıklayan Filistin yönetimi, “Kararın “acilen ve derhal” uygulanması gerektiğini belirtti. Yapılan açıklamada “Filistin halkının acılarına son verecek ve uluslararası hukuk ve uluslararası meşruiyete dayanan iki devletli çözüm temelinde Filistinliler ve İsrailliler arasında barış, güvenlik ve istikrara giden siyasi yolu ilerletecek şekilde bu kararın uygulanmasını sağlamak için ABD yönetimi, Güvenlik Konseyi üyeleri, Arap ve İslam devletleri, Avrupa Birliği ile tam bir işbirliği içindeyiz” denildi. Hamas ise Gazze’de Barış Kurulu’nun kurulması ve Uluslararası İstikrar Gücü’nün görev yapmasını öngören tasarının, uluslararası vesayeti ve İsrail’in savaşla gerçekleştiremediği hedefleri gerçekleştirecek bir mekanizmayı dayattığını iddia etti. Bu arada Rusya Dışişleri Bakanlığı da, BMGK’da kabul edilen Gazze tasarısının, bağımsız Filistin devletinin kurulmasını öngören uluslararası kararlara aykırı olduğuna dair açıklama yayınladı.
BATI ŞERİA’YI İLHAK ARTIK ZOR
Uzmanlar bu kararın iki yeni gerçeği yansıttığını ifade ederek bu onayla birlikte Trump’ın Filistin sorununun Gazze bileşenini uluslararası bir mesele haline getirdiğini ve nihai çözüm olarak iki devletli çözümü işaret ettiğini belirtirken böylelikle Batı Şeria’nın İsrail tarafından ilhak edilme olasılığının da ortadan kalktığını değerlendiriyor.
İsrail medyasından Barak Ravid, tarihte ilk kez İsrail-Filistin çatışmasının çözümünün bir parçası olarak Gazze Şeridi’ne uluslararası askeri güç konuşlandırılacağının altını çizerken Batı Şeria ve Gazze Şeridi’nin işgalinden bu yana İsrail’in 58 yıldır, Filistin meselesine doğrudan uluslararası müdahaleyi engellemeye çalıştığını hatırlattı. Bu sürenin yarısında Netanyahu’nun Washington’da büyükelçi, BM Temsilcisi, Dışişleri bakan yardımcısı ve Başbakan olarak bu konuda kilit roller üstlendiğini ancak çatışmanın “uluslararasılaşmasının” şimdi onun görev süresi içinde gerçekleşmesine dikkati çekti. Ravid, İsrail-Filistin çatışmasının artık eskisi gibi olamayacağını da ifade etti.
TRUMP’TAN TÜRKİYE’YE TEŞEKKÜR
ABD Başkanı Trump, BMGK’da düzenlenen oylama sonrası sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda oylamanın Birleşmiş Milletler tarihindeki en büyük onaylardan biri olarak tarihe geçeceğini; dünyada daha fazla barışa yol açacağını ileri sürdü. “Bu oylamada, benim de başkanlık edeceğim ve dünyanın en güçlü ve saygın liderlerini içerecek Barış Kurulu kabul edilip onaylandı” diyen Trump, “Birleşmiş Milletler’e ve BM Güvenlik Konseyi’ndeki tüm ülkelere; Çin, Rusya, Fransa, İngiltere, Cezayir, Danimarka, Yunanistan, Guyana, Güney Kore, Pakistan, Panama, Sierra Leone, Slovenya ve Somali’ye teşekkür ederim. Ayrıca bu komitede yer almayan ancak çabayı güçlü bir şekilde destekleyen Türkiye, Katar, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan, Endonezya ve Ürdün’e de şükranlarımı sunarım” ifadesini kullandı.
