Cenevre’de Kıbrıs Toplantısında Federal Modelın Gündeme Gelmemesi
Kıbrıs Meselesinde Yeni Bir Dönem: Federal Model Artık Gündemde Değil
Cenevre’de geçen Mart ayında düzenlenen Kıbrıs konulu toplantıda, federal modelin gündeme alınmaması, 60 yıllık Kıbrıs meselesinde önemli bir değişimi simgeliyor. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, 27-29 Nisan 2021 tarihlerinde gerçekleştirilen gayriresmi 5+BM toplantısında, Cumhurbaşkanı Ersin Tatar’ın liderliğindeki Kıbrıs Türk tarafı, iki toplumlu ve iki kesimli federasyon modelinden desteğini çektiğini belirtti. Bunun yerine, Kıbrıs meselesinin çözümüne dair yeni bir vizyon olan "iki devletli çözüm" önerisini sundu.
Türkiye’nin tam destek verdiği bu vizyon çerçevesinde, yarım asırdır devam eden federasyon temelli müzakerelerin, Ada’ya bir çözüm getiremediği gerçeğine vurgu yapılıyor. Ada’da iki ayrı devlet ve iki ayrı toplum bulunduğu da göz önünde bulunduruluyor.
Kıbrıs meselesine adil, kalıcı ve sürdürülebilir bir çözüm bulabilmek için, öncelikli olarak Kıbrıs Türklerinin uluslararası toplum tarafından tanınmış öz haklarının, özellikle egemen eşitlik ve eşit uluslararası statü gibi hakların tescil edilmesi gerektiği ifade ediliyor.
Ocak 2024’te, Kolombiya’nın eski Dışişleri Bakanı Maria Angela Holguin Cuellar, BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs konusundaki Şahsi Temsilcisi olarak atanacak. Holguin’in görev tanımı, Ada’daki iki taraf arasında yeni resmi çözüm müzakereleri için ortak bir zemin bulunup bulunmadığını araştırmakla sınırlı tutulacak.
Bu süre zarfında Holguin, Kıbrıs’ta temaslar gerçekleştirecek ve görev süresi sonunda (Temmuz 2024) BM Genel Sekreteri’ne bir rapor sunacak, ancak raporun içeriği kamuoyuyla paylaşılmayacak.
15 Ekim 2024 tarihinde New York’ta gerçekleştirilen gayriresmi üçlü akşam yemeğinde, BM Genel Sekreteri’nin ev sahipliğinde Kıbrıs’taki iki tarafın liderleri, Dışişleri Bakanları ve İngiltere Devlet Bakanı’nın yer aldığı genişletilmiş formatlı bir toplantı düzenlenmişti. 17-18 Mart tarihlerinde Cenevre’de gerçekleştirilen bu toplantıda, ilk defa federal modelin gündeme alınmadığı anlaşıldı. Kıbrıs Türklerinin tezleri doğrultusunda, ortak zemin bulunmadığı vurgulanarak, iki halka da yarar sağlayabilecek işbirliği alanlarının araştırılmasına odaklandı.
Taraflar arasında iki halkın yaşam kalitesini artıracak işbirliği konuları üzerinde duruldu. Yeni geçiş noktalarının açılması, Ada’nın mayınlardan arındırılması, çevre konuları ve mezarlıkların restorasyonu gibi konular bu işbirlikleri arasında yer aldı.
Türkiye’nin keskin Kıbrıs politikası neticesinde gelinen bu aşamanın önemi büyük. Kıbrıs sorununun çözümsüzlüğü, Rum tarafının siyasi ve ekonomik kaynakları paylaşma konusundaki isteksizliğinden kaynaklandığı belirtiliyor. Türkiye, Ada’da iki halk ve iki devlet olduğunu vurgularken, BM Genel Sekreteri’nin de bu gerçekliklere göre tavsiyelerde bulunması olumlu karşılanıyor.
Ankara’nın, Avrupa Birliği (AB) dahil üçüncü taraflardan beklentisi ise, AB dayanışması adı altında Rumları desteklemektense BM Genel Sekreteri’ni desteklemeleri yönünde. Bu yeni yaklaşım, Kıbrıs meselesinde önemli bir dönüm noktası olma potansiyeli taşıyor.
Bu haber
bu kaynaktan alınarak ACM Cyprus yeni teknolojiler çalışması kapsamında, OpenAI – ChatGPT tarafından yeniden yazılmıştır. Geleceği yeniden şekillendirebilmek için yorumlarınızı bekliyoruz.
