Fırtınalar, orman yangınları, kuraklıklar… 2025 yılının afet faturası belli oldu

Yeni bir araştırma, sıcak hava dalgaları, orman yangınları, kuraklıklar ve fırtınaların dünya çapında büyük yıkıma yol açmasıyla iklim değişikliğinin gerçek maliyetini ortaya koydu.

Christian Aid’in bir raporuna göre, bu yıl gerçekleşen en maliyetli 10 felaket ele alındığında 120 milyar dolardan yüksek bir fatura ortaya çıkıyor. İnsan kaynaklı iklim değişikliğinin etkileri, bu felaketleri çok daha yıkıcı hale getirdi.

Bilim insanları, bu hesaplamaların yalnızca sigorta kapsamındaki kayıpları yansıttığı ve iklim değişikliğinin yol açtığı afetlerin gerçek maliyetinin muhtemelen daha da yüksek olduğu konusunda uyarıyor.

EN BÜYÜK HASAR AMERİKA’DA

Bu yıl hasarın en büyük kısmını Amerika yaşadı. Ocak ayında Los Angeles’ı kasıp kavuran Palisades ve Eaton orman yangınları büyük yıkıma yol açtı. Bu yıkıcı yangın tek başına 60 milyar dolardan fazla hasara yol açtı ve 40 kişinin ölümüne neden oldu.

Bunu, Güneydoğu Asya’yı vuran ve Tayland, Endonezya, Sri Lanka, Vietnam ve Malezya’da 25 milyar dolar hasara yol açan ve bin 750’den fazla kişinin ölümüne neden olan fırtınalar izledi.

EN MALİYETLİ 6 FELAKETTEN 4’Ü ASYA’DA

2025 yılında en yüksek maliyete sahip altı iklim felaketinden dördü Asya’yı vurdu ve toplam maliyeti 48 milyar doları geçti.

Buna, Haziran ve Ağustos aylarında Çin’i vuran, 30’dan fazla kişinin ölümüne ve yaklaşık 12 milyar dolar hasara yol açan yıkıcı seller de dahil.

2025 yılı boyunca Çin, aylarca süren kuraklığın ardından gelen alışılmadık derecede yüksek yağışlar nedeniyle yıkıcı sellerle karşı karşıya kaldı.

“YÜZYILIN KASIRGASI” KARAYİPLER’İ VURDU

Bu yıl ayrıca Karayipler, Melissa Kasırgası’nın Jamaika, Küba ve Bahamalar’a ulaşmasıyla “yüzyılın fırtınası”yla sarsıldı. Kasırga bu ülkelerde en az 8 milyar dolar hasara yol açtı.

Kasırgalar sıcak okyanus suları tarafından tetiklendiğinden, insanların gezegeni ısıtan sera gazlarını üretmeye devam etmesi, bu fırtınaların daha sık ve daha güçlü hale gelmesine doğrudan katkıda bulunuyor.

İKLİM KRİZİNİN OLMADIĞI BİR DÜNYA

Araştırmalara göre, iklim değişikliğinin olmadığı daha serin bir dünyada, Melissa tipi bir kasırga 8 bin yılda bir karaya ulaşacaktı. Ancak günümüz ikliminde, bu felaketlerin gerçekleşme olasılığı dört kat arttı. Artık bu tür bir olayın her 1700 yılda bir yaşanması bekleniyor.

İSPANYA VE PORTEKİZİN YÜZDE 3’Ü KÜL OLDU

Christian Aid, en yıkıcı 10 olayın yanı sıra, maliyeti daha düşük ancak aynı derecede endişe verici olan 10 diğer aşırı hava olayını da analiz etti.

Bunların başında, yaz aylarının sonlarında İngiltere’nin büyük bir bölümünü kasıp kavuran devasa orman yangınları geliyor. İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda genelinde, itfaiye ekipleri Eylül ayı başlarında binden fazla ayrı yangın olayına müdahale ederek rekor seviyede yüksek sayıda orman yangını vakası kaydetti.

Haftalarca süren aşırı sıcak hava dalgaları, 40 dereceyi aşan sıcaklıklar ve düşük nem oranı birleşince, şiddetli yangın koşulları yarattı.

Bu yangınlar İspanya’da 383 bin hektar ve Portekiz’de 260 bin hektar alanı, yani ülkenin topraklarının yaklaşık yüzde üçünü yok etti. Ön tahminler, bu yangınların doğrudan ekonomik olarak 810 milyon dolar kayba yol açtığını gösteriyor.

İNSANLIK FELAKETLERİ KÖRÜKLÜYOR

Bilim insanları, iklim değişikliği ile daha şiddetli iklim felaketleri arasında açık ve tartışılmaz bir bağlantı olduğunu gösteren çok sayıda kanıt topladı.

İnsan kaynaklı iklim değişikliği aşırı hava olaylarına doğrudan neden olmuyor, ancak bu olayların meydana gelme olasılığını artırıyor ve meydana geldiklerinde daha şiddetli olmalarına yol açıyor.