Türkiye, ABD ile AB’nin Transatlantik Ticaret İşbirliği Anlaşması’nda çıkarlarını korumak için Gümrük Birliği’ni masaya yatırıyor. AB Bakanı Volkan Bozkır “Anlaşmada tek bir madde istiyoruz ‘Gümrük Birliği ülkelerine uygulanır.’ Olmazsa Gümrük Birliği’ni dondururuz” dedi.
AVRUPA Birliği (AB) ile ABD arasında Trans Atlantik Ticaret İşbirliği Anlaşma, “Otomatik olarak Gümrük Birliği ülkelerine uygulanır” maddesini içermezse Türkiye 1995’te AB ile imzalanan Gümrük Birliği anlaşmasını askıya almayı planlıyor. AB Bakanı Volkan Bozkır, sadece ABD ile AB arasında imzalacak anlaşma ile Türkiye’nin kaybının 3 milyar doları bulacağına dikkat çekerek, “Hukuki dayanağı olmasa da AB’nin bu tür anlaşmalar imzaladığı ülkelere Gümrük Birliği avantajlarını uygulamayız” dedi. Bozkır, iki günlük bir ziyaret kapsamında dün Oslo’ya geldi. Norveç ile Türkiye’nin ortak özelliğinin AB’ye üye olmadan AB ile özel bir ekonomik anlaşma yapmak olduğunu vurgulayan Bozkır, AB’nin ABD ile serbest ticaret anlaşması imzalamasının Norveç’i de olumsuz etkileyeceğini ifade etti.
Bozkır, bir grup gazeteci ile sohbetinde şu mesajları verdi:
“AB ile GB imzaladığımızda, AB’nin başka ülkelerle imzaladığı anlaşmaların Türkiye’ye geçerli olmayacağına dair bir madde konulmamış. AB başka ülkelerle serbest ticaret anlaşması imzalayınca, bu ülkeler Türkiye’ye sıfır gümrükle ihracat yapabiliyorlar. Biz de o ülkelerle serbest ticaret anlaşması imzalamazsak büyük sıkıntı yaratıyor. AB’nin ABD ile anlaşma imzalaması bizim için tehlike yaratıyor. AB’den, ABD ile yürüttükleri görüşmelerde anlaşmaya “Gümrük Birliği ülkeleriyle otomatik uygulanır” şeklinde bir madde konulmasını istiyoruz. AB ile GB çerçevesinde yaptığımız ticaret 150 milyar euro civarında. Yüzde 45’i ihracat, yüzde 55’i ithalat. Bu denge önemli.”
Bozkır Gümrük Birliği anlaşmasının Dünya Bankası raporları çerçevesinde yeni bir aşamaya getirildiğini belirterek bu çerçevede hizmet, tarım ve kamu alımlarının da anlaşmaya dahil edileceğini kaydetti. Diğer taraftan ABD ile AB arasındaki anlaşmada Türkiye korunmazsa, Türkiye’nin Gümrük Birliği anlaşmasını dondurma zorunluluğunun ortaya çıkacağını vurgulayan Bozkır şöyle devam etti: “Türkiye’nin pazarını sıfır gümrük ile ABD’ye açması sözkonusu değil. Biz bu anlaşmaya bu kadar bağlı kalmışken AB’nin de aynı hassasiyeti göstermesi lazım. Şimdilik siyasi bir sıkıntı yok. Teknik konularda anlaşma lazım. Nasıl formüle edileceği üzerinde çalışıyor. Anlaşmayı dondurmazsak da AB’nin serbest ticaret anlaşması imzaladığı ülkelere Gümrük Birliği’nin avantajlarını uygulamayız. Anlaşmaya uymaz ama burada hak hukuk değil, zaruret var.”
Maliyeti milli gelirin yüzde 3’ü
AVRUPA Birliği Bakanı Volkan Bozkır ABD ile AB anlaşırsa, ABD’ye Türkiye’nin ihracatının sıfır gümrükle yapılmasının çok önemli olduğunu dile getirerek “Aksi takdirde ABD malları pazarımıza sıfır gümrük ile girerse bunun zararı Gayri Safi Milli Hasıla’mızın yüzde 3’ü ile 4’ü arasında. Ticaret kaybımız 2.5-3 milyar dolar civarında. İstihdama olumsuz etkisi yüzde 11 seviyesinde” diye konuştu.