Yüzlerce yıldır su altındaydı. Papa bu bazilikayı neden ziyaret ediyor?

Papa’nın ziyaret edeceği bazilika, gölün sularının çekilmesiyle görünür hale geldi. Daha önce yapılan çalışmalarda varlığı belirlenmişti.  Bazilika, ilk yapıldığında göl seviyesi daha düşüktü ve uzman yorumlarına göre, “3 bin 650 veya 3 bin 300 yıl öncesinde İznik’te kurak bir dönem yaşadı. Göl seviyesi 50 metreye kadar düşmüştü Bazilika bu zamanda yapıldı.”

Bazilika için Papa’nın ziyareti öncesinde ayrıntılı çalışma yürütüldü. Bursa Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü adına Prof. Dr. Mustafa Şahin’in başkanlığında ve Bursa Büyükşehir Belediyesinin desteğiyle 2015’te başlatılan su altı arkeolojik kazı ve araştırmaları halen sürüyor.

Prof. Dr. Şahin, ön kullanım evresinde Aziz Neophytos adına küçük bir kilise olarak inşa edilen yapının 358 depreminde yıkıldığını, 380 yılından sonra ikinci evresinde Kutsal Pederler Kilisesi olarak inşa edildiğini ortaya çıkardıklarını ifade etti.

İznik’te 20 Mayıs-25 Temmuz 325’te düzenlenen Birinci Konsil’in Hristiyanlığın bütün mezhepleri tarafından kabul edilen bir toplantı olduğunu dile getiren Şahin, yazılı kaynakların Birinci Konsil’in yapıldığı yer için İznik’te küçük bir kiliseye işaret ettiğini, yaptıkları çalışmalar sonucunda toplantının gerçekleştirildiği bu küçük kilisenin bazilikanın ilk evresindeki hali olduğunu tespit ettiklerini söyledi.

Genellikle kiliselerin etrafında mezarlık olduğunu ifade eden Şahin, “Burada yaptığımız çalışmalar sırasında bazı farklılıklar ortaya çıkardık. Bunlar içinde en dikkati çeken, iskeletlerin özellikle kollarında ya da bacaklarında kırıklar, omurgalarında deformasyonlar olanlar. Daha da ilginci bazı mezarlarda birden fazla bireye ait iskeletin bir yerden toplanıp getirilip defnedilmesi.” dedi.

Din uğruna ölenlerin o dönem kilisenin içine ya da etrafına defnedildiğini, burada da benzer bir durumun söz konusu olduğunu dile getiren Şahin, kilisenin bu özelliğiyle 13. yüzyıl ortalarına kadar ziyaret edildiğini kaydetti.

Şahin, kazılarda 37 mezarı açığa çıkardıklarını belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Cappucino ya da semerdam tekniğiyle yapılmış mezarlar, kiremit plakalar birbirinden destek alacak şekilde birleştirerek yapılan mezarlar. Kazılarda, mezarların yüzeye yakın olduğu için tahrip olduğunu gördük. Tahrip olan kiremit parçalarını titizlikle topladık, restorasyonlarını yaptık ve aslına uygun şekilde yerlerine yerleştirdik. Yeni bir uygulama olarak, alanın öneminden dolayı iskeletleri yerinden almadık. Belgeledikten ve fotoğrafladıktan sonra tekrar orijinal yerlerine defnettik. Mezarları eski haline getirip sergilenebilecek şekle getirdik.”

Papa 14’üncü Leo da Türkiye’ye ziyareti kapsamında bazilikayı ziyaret edecek ve burada 40 kişilik bir ayin yapması planlanıyor.